maandag 24 februari 2014


Soms is liefde eeuwig
Bij het overlijden van Leo Vroman, een van de dichters die ik als MMS-meisje graag las en die me altijd is blijven inspireren.

kom vanavond met verhalen
hoe de oorlog is verdwenen
en herhaal ze honderd malen
alle malen zal ik wenen.
                          Leo Vroman

Hij studeerde Biologie in Utrecht, zij Chinese Antropologie. Tijdens een kennismakingsdiner ontmoetten zij elkaar. Leo Vroman zag ineens zijn hele toekomst, zodra hij Tineke in de ogen keek. Zij was 6 jaar jonger dan hij en vroeg hem te wachten, ze had wat meer tijd nodig.

Toen kwam er een dag dat ze dacht: Als we nou eens getrouwd waren en we zaten ’s ochtends aan het ontbijt. En als hij er nou eens ongeschoren bij zou zitten, in zijn pyjama met verward haar, zou ik hem dan ook nog leuk vinden? Ze dacht van wel en het stel verloofde zich. Maar de oorlog brak kort daarna uit. Ze zouden elkaar 7 jaar niet zien.

Hij was Jood en vluchtte onmiddellijk, nog in 1940, naar Indië, waar hij ook terechtkwam in een interneringskamp, van de Jappen. Tineke bleef in Nederland achter. Na de bevrijding kon hij meteen werk krijgen in Amerika. Het duurde enige tijd voordat Tineke kon overkomen. Het was vreemd weer bij elkaar te zijn, "wel fijn, maar vreemd". Hij hield haar hand vast “en dat voelde precies als vroeger.” De volgende dag zijn ze getrouwd.
 
Het paar bleef wonen in Amerika, waar Vroman altijd gewoond en gewerkt heeft. In 1951 kreeg hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Niettemin promoveerde hij in 1958 aan de Rijksuniversiteit Utrecht, lees ik via Wikipedia - ik citeer: Zijn proefschrift was getiteld Surface contact and thromboplastin formation. In 1967 verscheen zijn wetenschappelijke boek Blood en drie jaar later ontving hij de Individual Science Award van de Wayne State University in Detroit, Michigan). In 1987 kreeg hij de zilveren penning van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. In zijn vakgebied is zijn naam vereeuwigd in het Vroman-effect: de herkenning en opsporing van bepaalde bloedstollingsverschijnselen. (einde citaat).
 
Een gedicht schrijven is voor hem een manier van denken. “Ik vind mezelf een wetenschapper- mannetje en niet een dichter. Ik schrijf soms dingen die rijmen en het is wel een obsessie. Wanneer ik voel dat er een opkomt, dan moet ik hem ook schrijven. Als ik het eenmaal opschrijf, moet ik het ook publiceren. Met gedichten is ’t net als met ontlasting: je weet nooit wanneer het komt, soms maak je je zorgen, wanneer er niets gebeurt en dan komen er zomaar 2 achter elkaar.”

Leo Vroman debuteerde als dichter in 1946 en van hem werden meer dan 50 dichtbundels gepubliceerd. Hij won de P.C. Hooftprijs in 1964 en de VSB Poëzieprijs in 1996. Op 22 februari jl. overleed hij op 98-jarige leeftijd. Over de dood zei hij eens: “Ik ben er nieuwsgierig naar. Het is iets waar we niets van begrijpen. Ik ben benieuwd.” Zijn echtgenote Tineke zei in datzelfde gesprek: “Dat we zo goed bij elkaar zouden horen, was niet te voorspellen, maar het is wel zo.” Daarop antwoordde haar man zeer beslist: “Ik wist het.” Op de vraag of er een verklaring voor is, dat zij zo goed oud worden, is het antwoord al even kort en vastbesloten: “Liefde,” zegt hij. “Soms is liefde eeuwig.”
Dat geldt in elk geval voor mijn liefde voor zijn poëzie.
 
Bekijk het volledige gesprek van 4 jaar geleden via: http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1120656

Geen opmerkingen:

Een reactie posten