Balanceren tussen vreugde en verdriet                                               

Sinds enige jaren schrijf ik eens per maand een column in het Bergens Nieuwsblad. Zo ook eind september en ik realiseerde me dat dit stukje dan terecht zou komen in de editie van 30 september. Een datum die in mijn geheugen gegrift staat. Niet vanwege grote vreugde. Ik weet nog precies wat ik deed toen het indringende nieuws mij in de vroege erop volgende ochtend bereikte, zoals ik nooit zal vergeten waar ik was op 22 november 1963 – de moord op president Kennedy – en op “9 / 11”, de dag waarop onder meer een verschrikkelijke aanslag gepleegd werd op het World Trade Center, de Twin Towers in New York. Door wat er op 30 september 2010 gebeurde, ontplofte er in mij een bom en de rust keerde lange tijd niet meer terug. Op die al wat herfstige avond verongelukte de jongste zoon van dierbare vrienden. Sindsdien staan wij met zijn ouders, zus en broer, familie, vrienden en vriendinnen elk jaar stil bij deze dag, of liever: bij zijn korte en blijkbaar zo betekenisvolle leven. Want iedereen is er, die avond. In je herinneringen ontmoet je hem weer. En omdat hij deel uitmaakte van de gemeente Bergen, op de “Teun de Jager” zat en daarna jarenlang leerling was op de BSG, een periode die hij net met succes had afgerond, moeten veel van zijn leeftijdgenoten, hun ouders en leraren uit onze gemeente hem gekend hebben. Daarom kon en wilde ik niet aan hem voorbij gaan in deze column en wilde ik samen met u stilstaan bij zijn leven en bij het feit dat zijn plotselinge dood ons telkens weer laat zien hoe zinvol en waardevol zijn leven was en het leven sowieso is. Hoe deze ramp ons heeft verbonden en dat ik denk dat hij dat mooi gevonden zou hebben en een beetje verbazingwekkend.

Toevallig viel tijdens opruimwerk deze week mijn blik op een prachtige, toepasselijke uitspraak van de profeet Khalil Gibran, een in Libanon geboren Arabier die het grootste deel van zijn werkzame leven doorbracht in de VS. Hij is bekend in zowel de Westerse als ook in de Arabische wereld. Daar zien ze hem als een vrije denker en schrijver, een van de weinige mannen van zijn tijd die schreef met een liefde voor de verschillen tussen mensen van allerlei volkeren. Zijn werk is toegankelijk voor zowel religieuzen als voor atheïsten, iets dat ik vermeld i.v.m. de komst van de vele vluchtelingen en de bezwaren die sommige mensen daartegen jammer genoeg opperen. Het kan geen toeval zijn dat het boek openviel bij een passage over verdriet en vreugde. Omdat de dorpen in onze gemeente de afgelopen jaren veel jonge mensen verloren hebben aan ongevallen met de dood tot gevolg en ik ook aan hen en hun geliefden denk, zodat ik niet expliciet zíjn naam noem. Omdat ook vluchtelingen veel dierbaren verloren hebben, zowel tijdens de onhoudbare situatie in hun land, als tijdens hun vlucht. En omdat we hoe dan ook vooruit moeten met de feiten die er nu eenmaal liggen en we dit beter kunnen doen met mededogen, mooie herinneringen en in verbondenheid met elkaar.

Ik citeer Khalil Gibran:

“Kijk als je verdriet hebt opnieuw in je hart en je zult zien dat je in werkelijkheid huilt om wat eens je grootste verrukking was. Sommigen van jullie zeggen: “Vreugde is groter dan verdriet” en anderen: “Nee, verdriet is groter.” Maar ík zeg je: “Ze zijn onafscheidelijk. Tezamen komen ze en als de een aanzit aan je tafel, bedenk dan dat de ander ligt te slapen op je bed. Ja, als de schalen van een weegschaal balanceer je tussen je vreugde en je verdriet.”

Laten we ons realiseren dat het allemaal ook ons zou kunnen overkomen. Laten we wat was koesteren, zodat we wat komt kunnen ontvangen; zodat we indien nodig troost kunnen bieden en zodat we er voor elkaar zijn, grenzeloos zijn…

 

Omdat december de geboortemaand is van deze dierbare jongen die eeuwig 18 blijft, en wij op zijn geboortedag, nu ruim een week geleden, weer in harmonie en vriendschap met veel jong en al wat ouder bijeen waren, publiceer ik deze column nu ook hier. Want deze ooit zo feestelijke maand behoudt voor altijd een donker randje. Door nu aan hem te denken, wordt het wat lichter. Misschien heet dat wel "balanceren". Balanceren tussen licht en donker, tussen vreugde en verdriet.