Windmills of your mind                                                                                      

Januari is alweer voorbij. De donkere dagen voor kerstmis liggen vers in het geheugen, mede doordat het weer opeens versomberd is. Mijn moeder werd daar altijd wat weemoedig en melancholiek van. De minder fraaie gebeurtenissen en voorvallen passeerden dan bij haar de revue en ze zuchtte wat vaker. Ja, zo’n heel jaar is dan opeens aan het voorbijgaan en te snel zijn die eerste weken ook vervlogen. Narigheid onthouden mensen vaak beter dan blije gebeurtenissen. Misschien omdat verdriet er op de een of andere manier dieper op inhakt. 

Zelf heb ik veel moeite met onrechtvaardigheid, wellicht omdat hier het lot niet de overhand in heeft. Onrecht vraagt om mensenwerk en vileine timing. Eerlijkheid is een groot goed. Door ón-eerlijkheid kunnen mensen je veel aandoen, vanwege grote ego’s, jaloezie, nijd, of zelfs angst. Of juist uit een gebrek aan compassie, deemoed en onbaatzuchtige liefde. Dat kan veel leed of stress veroorzaken. Terwijl we meestal allemaal zonder erom te vragen sowieso al porties leed krijgen toebedeeld.

Zo heeft zich in onze lieflijke dorpen anno 2016 ook weer genoeg voorgedaan. Dat kan bijna niet anders. Een jaar is lang en dus kan er van alles gebeuren. Soms ben je voordat je het weet verzeild geraakt in een conflict. Hoe mooi zou het zijn wanneer mensen juist in die donkere dagen milder werden, hun (probleem met) macht aan de wilgen zouden hangen, om zo met dat beetje geluk te strooien, waaraan we allemaal behoefte hebben.

Voorlopig hebben in december alleen de blije Pieten rondom Sinterklaas en zijn schimmel volop gestrooid en mijn hond had derhalve het geluk wat klef geregende pepernoten te vinden die zij vrolijk kwispelend van de straat likte. Het principe van gelukkig maken is eigenlijk net zo eenvoudig als in deze alinea omschreven. Soms heb je er totaal geen erg in dat je spontaan iets doet, waar anderen blij van worden, mits je het doet met positieve intenties. Zo werd ik eens erg blij toen ik op een zaterdag langs de mooie molen van Schoorl liep. De wieken waren met vlaggetjes versierd, de nationale driekleur wapperde in de wind en de vrouwelijke molenaarsleerling  zette een taart op de buiten neergezette tafel, waaromheen diverse stoelen stonden. Hier ging duidelijk iets gevierd worden, naar ik later begreep was dat de verjaardag van de meester-molenaar. Maar terwijl ik er alleen maar langsliep raapte ik iets van dat rond draaiende geluk op, want hoe bijzonder is het dat er nog altijd ook jonge mensen zijn die in hun vrije tijd een jarenlange opleiding volgen om onze eeuwenoude monumentale molens in functie te houden? Los van het feit dat de vrolijkheid ervan afspatte, iets waaraan ik juist gedurende donkere dagen behoefte heb.
Dus op de terugweg liep ik er weer langs om nog wat van dat geluk zomaar op te kunnen vangen. Er werd gespeecht, een heel gezelschap luisterde, klapte na afloop om de feestvreugde te verhogen en enkelen zwaaiden ook naar mij, naar zomaar een passant. En ik dacht: sommigen krijgen dan misschien een klap van de molen, maar je kunt er ook wat lichter van worden, alsof de vrijkomende wind jou zoevend even een zetje geeft in de goede richting, op weg naar alweer een nieuw jaar, het zoveelste op rij, 2017, het millennium op drift. Eigenlijk zou iedereen – vooral in deze periode – open moeten staan voor juist de vrolijkheid die soms voor het grijpen ligt. Moeten we zelf niet ook gepavoiseerd en wel door het leven te wieken, net als die molen in feestelijke stand? Alle akkefietjes opvegen, bij het grof vuil zetten en léven? Zijn we het niet verplicht aan alle mensen die ziek zijn, of die een ander tragisch lot moesten ondergaan? Of aan hen die terecht zijn gekomen in ambtelijke molens die niet meer zijn te stuiten omdat de wind uitsluitend geblokkeerd wordt?

Dan liever “the windmills of your mind”, een gouden liedje waarvan ik me de versie van de blinde José Feliciano uit 1969 nog goed herinner: Like a clock whose hands are sweeping past the minutes of its face, and the world is like an apple whirling silently in space, like the circles that you find in the windmills of your mind!
Nu is januari al bijna voorbij. Laten we onze eigen gedachten sturen door af en toe aandacht te hebben voor kleine dingen om te voorkomen dat we met zijn allen doordraaien…  

De Schoorler molen in de zomer

aan het einde van de middag

Deze column verscheen - iets anders van opzet - in december 2016 in het Bergens Nieuwsblad